Glinena ploča stara 3.600 godina, tokom Zalivskog rata 1991. godine, ukradena je zajedno sa još nekoliko hiljada antikviteta iz muzeja u Iraku. Tačno 30 godina nakon što je ploča napustila svoje originalno „stanište”, SAD su donele odluku i vratile deo opljačkanih antikviteta, uključujući i glinenu ploču sa odlomkom iz Epa o Gilgamešu.

Ep o Gilgamešu je epska pesma iz Vavilona i nesumnjivo najstarije poznato književno delo. Priča sadrši niz legendi i pesama uključenih u duži ep o kralju Gilgamešu od Uruka, vladaru iz trećeg milenijuma p.n.e.

Krađa epa o Gilgamešu

Veruje se da je tokom Zalivskog rata 1991. godine poznata glinena ploča ukradena iz muzeja u Iraku, a zatim preneta do Evrope, a kasnije i Sjedinjenih Američkih Država. Malo se zna o tome šta se sa njom dogodilo do 2003. godine, kada ju je trgovac iz Londona prodao. Kako je još nazivaju i Gilgamešova ploča snova, koju je pre skoro 20 godina kupio američki trgovac antikvitetima od člana porodice londonskog trgovca novčićima. Kada je stigao u SAD i očistio ploču od prljavštine, eksperti su shvatili da ona prikazuje deo Epa o Gilgamešu, jednog od najstarijih svetskih književnih dela, na akadskom jeziku.

U pogrešnim rukama

Nakon nekoliko preprodaja, maloprodajna kompanija Hobi Lobi kupila je glinenu ploču sa klinastim pismom dimenzija 15×12 centimetara za izlaganje u svom muzeju biblijskih predmeta za preko 1,6 miliona dolara, prenosi Gardijan. Hobi Lobi je američka kompanija koja drži lanac prodavnica za umetničke zanate vrednog preko 5 milijardi dolara.

Povratak u Irak

Američke vlasti su zaplenile ploču iz muzeja 2019. godine, a Okružni sud Istočnog Njujorka je naredio njeno oduzimanje u utorak. Ministarstvo pravde je saopštilo da je Hobi Lobi pristao na oduzimanje „na osnovu ilegalnog uvoza ploče u SAD 2003. i 2014. godine”. Tablica je bila jedna od 17.000 ukradenih antikviteta koje su SAD pristale da vrate Iraku.

„Vraćanjem ovih nelegalno nabavljenih predmeta, vlasti u Sjedinjenim Državama i Iraku omogućavaju Iračanima da se ponovo povežu sa svojom istorijom”, rekla je Odri Azulaj, generalni direktor Uneska. „Ovo je velika pobeda nad onima koji čereče nasleđe i onda ga prodaju kako bi finansirali nasilje i terorizam”, dodala je ona.

Kada stigne u Irak, tablica će biti poslata u Narodni muzej u Bagdadu gde će snovi kralja Gilgameša ponovo počivati u njegovom pravom domu, piše BBC.